Dziennik historyczny IOH News - Historia

Uroczystość odbyła się w poniedziałek w Teatrze Żydowskim w Warszawie z okazji obchodów setnej rocznicy urodzin Raoula Wallenberga, szwedzkiego dyplomaty, który w 1944 r. uratował na Węgrzech - według różnych szacunków - od kilkudziesięciu tysięcy do nawet 100 tys. Żydów.

W miejscowych kościołach odprawiono msze żałobne, a na mogiłach ofiar złożono kwiaty.

Wszyscy ci lotnicy pochodzili z Garbowa i okolic tej miejscowości. Przed wojną ukończyli wojskową szkołę lotniczą w niedalekim Dęblinie. Po zakończeniu kampanii wrześniowej 1939 r. przedostali się na Zachód i walczyli w polskim lotnictwie w Wielkiej Brytanii. Wszyscy otrzymali wysokie odznaczenia za czyny bojowe.

Scipio wyruszył wtedy w okolicy dzisiejszych ulic Złotej i Chopina, obok dawnej fabryki Runotex. Samolot miał płócienne skrzydła, był napędzany silnikiem. Dzięki niemu kaliszanie po raz pierwszy zobaczyli samolot.

Cmentarz Powązkowski założono w 1790 roku na gruntach należących do rodziny Szymanowskich, która przeznaczyła na ten cel obszar mający 349 łokci długości i 178 łokci szerokości, czyli - według dzisiejszych miar - 2,6 hektara. Później był wielokrotnie powiększany i dziś ma ok. 43 hektarów powierzchni. Założenie cmentarza i wybudowanie kościoła zlecono architektowi królewskiemu Dominikowi Merliniemu.

"Rosjanie mogli uznać, że to złoto należy do nazistów" - stwierdza w "Svenska Dagbladet" badacz Bengt Jangfeldt, którego książka poświęcona postaci Raoula Wallenberga ukaże się w Szwecji w najbliższych dniach. "Wytłumaczenie, dlaczego został on aresztowany, może być więc dość banalne" - dodaje.

Choć, jak pisał prof. Janusz Tazbir, dawna Rzeczpospolita uchodziła za państwo tolerancyjne religijnie, zdarzały się w niej przypadki karania osób, które dokonały aktu apostazji. Za zaprzeczenie wierze chrześcijańskiej i wystąpienie ze wspólnoty Kościoła groziła nawet śmierć.

Wycieczkę zaplanowano w ramach Nocy Muzeów.

W uroczystościach uczestniczyli przedstawiciele władz państwowych z ministrem obrony narodowej Tomaszem Siemoniakiem, ambasad krajów, skąd pochodzili żołnierze walczący w bitwie o Monte Cassino: Algierii, Australii, Austrii, Francji, Kanady, Maroka, Niemiec, Nowej Zelandii, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Włoch oraz weterani walk we Włoszech.

Wydarzenie to zapoczątkowało wojnę polsko-rosyjską, zwaną wojną w obronie Konstytucji 3 Maja.