Rozebrać Ukrainę. Rozważania nad mapą i nie tylko
![Rozebrać Ukrainę. Rozważania nad mapą i nie tylko](http://images.ioh.pl/zajawki/39/1.jpg)
Józef Rak
Medialny zgiełk wywołany "rozbiorowym" wywiadem ministra Sikorskiego wydaje się robić więcej fal u nas niż gdzie indziej. A już zwłaszcza na Ukrainie. Bo jeśli konflikt na jej wschodzie przyniósł jakieś pozytywne zjawiska (można mówić o wzroście europejskiej świadomości Ukraińców i odwróceniu się od Rosji), z polskiego punktu widzenia pewne jest jedno. W obliczu prawdziwej agresji i wojennego dramatu przestaliśmy w oczach części sąsiadów robić za "czarnego luda", którego rzekomy apetyt na "prastare ruskie ziemie" służył ukraińskim nacjonalistom do budowy własnego znaczenia.
Rozebrać Ukrainę. Rok 1667
![Rozebrać Ukrainę. Rok 1667](http://images.ioh.pl/zajawki/39/2.jpg)
Łukasz Wojtach
Cóż to za burzę medialną wywołał były minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski! Jego zdaniem sześć lat temu Władimir Putin miał proponować premierowi Donaldowi Tuskowi rozbiór Ukrainy, w tym przyłączenie Lwowa do Polski! Słowa prezydenta Putina, zapewne prowokacyjnie "żartobliwe" (podobnie jak stwierdzenie, że Ukraina to "sztuczne
państwo"), nie są niczym nowym. A więcej niż raz powtarzał je przecież znany polityczny prowokator, a zarazem harcownik Kremla, Władimir Żyrinowski. Niezależnie od tego, czy rzeczywiście rozbiór Ukrainy wspólnie z Polską był poważnie rozważany w kremlowskich gabinetach w XXI wieku (w co osobiście wątpimy), warto pamiętać, że Ukraińcy są na takie
"przecieki" ogromnie uczuleni. Nie byłoby to bowiem pierwsze podejście rosyjskich i polskich dyplomatów do mapy ziem ukraińskich.
Rok 1921. Andruszów bis... Traktat ryski ukraińskimi oczami
![Rok 1921. Andruszów bis... Traktat ryski ukraińskimi oczami](http://images.ioh.pl/zajawki/39/3.jpg)
Andrzej Nieuważny
Polski termin "pokój w Rydze" oddaje ulgę po zakończeniu krwawej, acz zwycięskiej wojny, w której nasze wojsko wydarło bolszewikom 18 lat pokoju i niepodległości. Dla siebie i północnych sąsiadów. Jednak w ukraińskich uszach to synonim zdrady. Historycy, tak jak Ihor Nahajewski (1994), piszą o "wielkiej porażce ukraińskiej dyplomacji i grobie niepodległości Państwa Ukraińskiego w czasach nowożytnych. Albowiem w Rydze socjalistyczna Polska i bolszewicka Rosja podzieliły się ukraińskimi ziemiami, jak w Andruszowie 1667 roku".
Lotnik, kryj się!
![Lotnik, kryj się!](http://images.ioh.pl/zajawki/39/4.jpg)
Witold Czesławowicz
"Zrozumcie, że latanie to taki sport, jego użyteczność dla wojska jest zerowa". Tę
pełną wdzięku frazę wygłosił w 1910 roku... generał Ferdinand Foch. Podobnie
myślało wielu, ale tylko do 1914 roku.
Małe apokalipsy. Eksplozje prochu Wielkiej Armii
![Małe apokalipsy. Eksplozje prochu Wielkiej Armii](http://images.ioh.pl/zajawki/39/5.jpg)
Andrzej Nieuważny
Wojny napoleońskie dały się we znaki wielu europejskim miastom. Zniszczenia przy
oblężeniach i szturmach, pożary... W dwóch jednak przypadkach potężne wyrwy
w zabudowie powstały w czasie pokoju i spokoju. W Toruniu i Eisenach nieostrożność
ludzka doprowadziła do eksplozji, które cudem tylko nie skończyły się wielką katastrofą.
Klęska pod Mukdenem. Anton Denikin, Droga rosyjskiego oficera, cz. 17
![Klęska pod Mukdenem. Anton Denikin, Droga rosyjskiego oficera, cz. 17](http://images.ioh.pl/zajawki/39/6.jpg)
Tłumaczenie i przypisy: Andrzej Nieuważny
Przedstawiamy siedemnasty fragment wspomnień generała Antona Denikina (1872?1947), urodzonego w Szpetalu Dolnym k. Włocławka, syna Polki i emerytowanego majora rosyjskiej Straży Granicznej. Denikin, przyszły naczelny wódz "białej Rosji" z lat 1919?1920, opisuje tu walki z Japończykami w Mandżurii (marzec
1905), a zwłaszcza nieszczęsną dla Rosjan bitwę pod Mukdenem.
Niemcy w walce o Wielkopolskę 1918-1919
![Niemcy w walce o Wielkopolskę 1918-1919](http://images.ioh.pl/zajawki/39/7.jpg)
Jakub Staszak
Wydarzenia, do których doszło w Wielkopolsce w listopadzie i grudniu 1918 r., były
dla władz niemieckich sporym zaskoczeniem. Polskie środowiska niepodległościowe
zdobywały wpływy w radach żołnierskich i robotniczych, nierzadko inicjując wybuch rewolucji. Tak było w przypadku pierwszej rady żołnierskiej w Wielkopolsce,
powstałej w nocy z 8 na 9 listopada 1918 r. w garnizonie w Jarocinie. Polacy byli
tam inicjatorami buntu i od razu utworzono osobny polski oddział wojskowy. W ciągu tygodnia we wszystkich powstających radach robotniczo-żołnierskich rejencji poznańskiej ludność polska zdobyła wpływy, nierzadko znaczne.
Włosi w Waffen SS
![Włosi w Waffen SS](http://images.ioh.pl/zajawki/39/8.jpg)
Jarosław Gdański
Upadek władzy Mussoliniego we Włoszech 25 lipca 1943 r. spowodował powstanie nowej sytuacji strategicznej na południu Europy. Zawieszenie broni zawarte z aliantami przez nowy rząd włoski marsz. Pietra Badoglia wyłączyło z walki po stronie Niemiec
włoskie Królewskie Siły Zbrojne (Regio Esercito). Niemcy natychmiast zajęli Włochy i zdemobilizowali królewską armię. Część włoskich żołnierzy przeciwstawiła się temu i Niemcy zamknęli opornych w obozach jenieckich. Włosi byli tam traktowani znacznie gorzej niż inni, wcześniej pokonani przeciwnicy, gdyż postrzegani byli przez Niemców jako zdrajcy wspólnej sprawy.
Pod Sherdi Mochk. Czeczenia, rok 2000
![Pod Sherdi Mochk. Czeczenia, rok 2000](http://images.ioh.pl/zajawki/39/9.jpg)
Walentin Aleksandrow
Czeczenia, początek listopada 2000 roku. W górach częste już nocne przymrozki. Las stracił ostatnie pożółkłe liście i pogrążył się w ciszy, z rzadka tylko zakłócanej hukiem przelatującego śmigłowca lub nocną kanonadą artyleryjską. Śmigłowce latają i nocą ? lotnictwo w końcu dostało maszyny
z aparaturą do nocnych lotów i zwiadu. Termowizor pozwala bardzo dokładnie ustalić współrzędne celów z kontrastem termicznym: ludzi, zwierząt, samochodów i pojazdów opancerzonych oraz ogrzewanych pomieszczeń
(domów, namiotów, ziemianek, szałasów itd.).
Na pograniczu herezji ? begardzi i beginki
![Na pograniczu herezji ? begardzi i beginki](http://images.ioh.pl/zajawki/39/10.jpg)
Adam Szweda
"Do wiadomości naszej doszła wiarygodna wieść, że jacyś synowie Beliala obu płci, którzy zwani są pospolicie begardami lub beginkami, pod owczą skórą kryjąc wilczą drapieżność, spowici w obrzydliwe błędy [...] niektórych wiernych, a zwłaszcza prostaczków, usiłują sprowadzić z drogi prawdy i pociągnąć za sobą do piekła. My zatem [...] polecamy, ażebyście [...] postarali się wypełnić powinność waszego obowiązku przeciwko owym begardom
oraz wyznawcom ich błędów, jak też obrońcom i naśladowcom, wzywając do tego, jeśli zajdzie potrzeba, pomocy władzy świeckiej". W ten sposób w 1365 r. zwracał się papież Urban V do "arcybiskupów, biskupów i inkwizytorów nieprawości heretyckich" we Francji.
Tajemniczy skoczkowie, cz. 2
![Tajemniczy skoczkowie, cz. 2](http://images.ioh.pl/zajawki/39/11.jpg)
Dariusz Węgrzyn
W pierwszej części artykułu (IOH nr 3/2014) sporo miejsca zajęło wyjaśnienie, jak to się
stało, że kilkudziesięciu partyzantów z Brygady Świętokrzyskiej NSZ po przeszkoleniu
przez Niemców powróciło do kraju jako skoczkowie spadochronowi bądź w pieszych
patrolach. Teraz czas pokazać ich losy. Najczęściej wspólnym ich mianownikiem jest
słowo "tragiczny".
Niemieckie Odznaczenie Przeciwlotnicze Wojsk Lądowych
![Niemieckie Odznaczenie Przeciwlotnicze Wojsk Lądowych](http://images.ioh.pl/zajawki/39/12.jpg)
Marcin Meyer
Osiemnastego czerwca 1941 roku zostało oficjalnie ufundowane Odznaczenie Przeciwlotnicze Wojsk Lądowych (Heeres-Flakabzeichen). Dowództwo Wojsk Lądowych podjęło decyzję o uhonorowaniu żołnierzy Artylerii Przeciwlotniczej Wojsk Lądowych odznaczeniem, które byłoby dedykowane tylko i wyłącznie im, podkreślając tym samym ich elitarność oraz odrębność od jednostek
artylerii przeciwlotniczej Luftwaffe.
Hedypatheja znaczy 'przysmaki'
![Hedypatheja znaczy 'przysmaki'](http://images.ioh.pl/zajawki/39/13.jpg)
Hanna Szymanderska
Starożytni Grecy byli realistami, nie chcieli przyjmować na wiarę skomplikowanych, wyrafinowanych systemów cywilizacji Wschodu; nie ufali przesadnie ani bogom, ani tradycji.
Znakomicie za to umieli gromadzić praktyczne wiadomości, odróżniać fakty od dogmatów,
sprawdzone informacje od emocjonalnych twierdzeń. Filozof, polityk, lekarz, kucharz, atleta, rzeźbiarz ? wszyscy dzielili się swoimi doświadczeniami, starali się stwarzać warunki
dla rozwoju "obywatelskiej przedsiębiorczości".