Nowa publikacja IPN: I Zjazd Solidarności w stenogramach

W środę w Centrum Edukacyjnym IPN "Przystanek Historia" w Warszawie odbyła się prezentacja wydawnictwa, które IPN opublikował we współpracy ze Stowarzyszeniem "Archiwum Solidarności". Do liczącej ponad 1 tys. stron publikacji stenogramów z pierwszej tury obrad zjazdu z 5-10 września 1981 r. dołączono także zapis dźwiękowy. Sam zjazd historycy określają jako jedyny powojenny substytut wolnego Sejmu przed początkiem transformacji ustrojowej z 1989 r.

"To fascynujący zapis jednego z najważniejszych wydarzeń w dziejach Polski" - powiedział współautor publikacji Jan Marek Owsiński, który w 1981 r. jako jeden z dziennikarzy Radia Solidarność przygotowywał relacje ze zjazdu.

"Ta książka, transkrypcja obrad i załączone nagrania, dokumentują to wydarzenie w sposób bezpośredni. To nie jest omówienie, reportaż, wspomnienia, ale żywy przebieg I Krajowego Zjazd Delegatów NSZZ +Solidarność+" - podkreślił Owsiński. Do tej pory stenogram zjazdu był znany jedynie z wyciągów, omówień i skrótów, publikowanych przez prasę związkową jeszcze w trakcie zjazdu.

Publikacja powstała na podstawie nagrań wykonanych przez zespół Redakcji Programów dla Radiowęzłów Radia Solidarność Regionu Mazowsze. Nagrania obrad plenarnych, wywiady z uczestnikami zjazdu i rejestracja zdarzeń mu towarzyszących to ok. 160 godz. materiału dźwiękowego (pierwsza tura - 48,5 godziny, a druga - 111). W sumie udało się radiowcom zarejestrować ok. 99 proc. całego przebiegu obrad plenarnych.

W książce znajdują się także dokumenty Solidarności, m.in. ukoronowanie wielodniowych obrad, czyli "Uchwała programowa" - obszerna diagnoza stanu państwa, a także dalekosiężny projekt jego zreformowania. "NSZZ +Solidarność+ powstał z ruchu strajkowego 1980 r. - największego ruchu masowego w dziejach Polski (...). Chodziło nam wszystkim nie tylko o warunki bytowania, chociaż żyło się źle, pracowało się ciężko i jakże często bezowocnie. Historia nauczyła nas, że nie ma chleba bez wolności. Chodziło nam również o sprawiedliwość, o demokrację, o prawdę, o praworządność, o ludzką godność, o swobodę przekonań, o naprawę Rzeczypospolitej, nie zaś tylko o chleb, masło i kiełbasę" - podkreślali twórcy programowej uchwały Solidarności.

I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ "Solidarność" odbył się w dwóch turach - w dniach 5-10 września i od 26 września do 7 października 1981 r. - w Gdańsku, w Hali Sportowo-Widowiskowej "Olivia". Jego dorobek ideowy jako "kwintesencję" fenomenu Solidarności, opisał we wstępie książki dr Bartosz Kaliski z Instytutu Historii PAN.

"Trzydzieści lat temu świadkowie i uczestnicy zjazdu mieli świadomość obserwowania czegoś wyjątkowego, czuli, że biorą udział w wielkim święcie demokracji i wolności, i to nie tylko z uwagi na jego skalę i medialną oprawę. Również ci, którzy nie obserwowali zjazdu bezpośrednio i śledzili go z oddali, pozostawali pod wielkim wrażeniem wagi obrad związkowej konstytuanty, wręcz żyli nimi, mając poczucie, że oto po raz pierwszy od dawna obradują nie +oni+, lecz +swoi+" - napisał historyk.(PAP)

nno/ ls/

Dyskusja na dany temat:

Aktualnie brak wiadomości dla tego tematu. Chcesz być pierwszy ? Napisz wiadomość >

Najświeższe wiadomości IOH News: