Gliwice: po 125 latach monografia miasta ukazała się w języku polskim

"Historia Gliwic” w oryginale „Geschichte der Stadt Gleiwitz” autorstwa Benno Nietschego po raz pierwszy ukazała się w 1886 roku (taka data widnieje na stronie tytułowej), ale faktycznie wydana została rok później nakładem wydawnictwa Paula Raschdorffa.

Monografia Nietschego jest jedynym, jak dotąd, autorskim zarysem dziejów Gliwic, napisanym de facto przez historyka-amatora, który był nauczycielem w Królewskim Katolickim Gimnazjum w Gliwicach. Dla historyków i muzealników, to bez znaczenia, ponieważ wiedza, która jest zamknięta na kartach tej książki jest bezcenna.

"Nietsche opisał dzieje Gliwic od początków istnienia, to znaczy od średniowiecza a zakończył na czasach mu współczesnych. To nieocenione dzieło, ponieważ zawiera informacje źródłowe, które nie przetrwały do naszych czasów. Są to bardzo często przekazy z pierwszej ręki, ponieważ większą częścią monografii jest opis dziewiętnastowiecznych Gliwic" - powiedziała PAP Anna Kulczyk z Działu Historii i Dokumentacji Mechanicznej Muzeum w Gliwicach.

Mimo że książka powstała pod koniec XIX wieku, jej przekaz jest czytelny. "Na kartach monografii zawarł wiele interesujących informacji z dziejów miasta. Jedne z nich dotyczą opisów rynku, wokół którego poustawiane były kramy oraz wagi kupieckie. Zamieścił także ciekawą informację o przebudowie wieży ratuszowej, z której za jego czasów wyciągnięto między innymi monety, fragment kroniki. Kiedy w 2002 roku wieża była remontowana odnalezione zostały monety oraz kronika, która obecnie znajduje się w zbiorach naszego Muzeum. Jej tekst został opublikowany w jednym z numerów Rocznika Muzeum w Gliwicach" - opowiadała PAP Kulczyk.

Monografia Nietschego przetrwała wszystkie zawieruchy wojenne, jednak po roku 1945, kiedy Gliwice znalazły się w granicach państwa polskiego, "większość przedwojennych egzemplarzy książki została zniszczona lub zaginęła", a "o historii miasta pisano tak, jakby dzieło to w ogóle nie istniało”.

Przed 1989 rokiem ze względu na kontekst polityczny, a później brak środków finansowych czy problemy translatorskie, „Geschichte der Stadt Gleiwitz” nigdy nie została przetłumaczona na język polski. Przedsięwzięcie to, dzięki inicjatywie dyrektora Muzeum w Gliwicach Grzegorza Krawczyka, stało się możliwe dopiero po 125 latach od pierwszego wydania.

Tłumaczenia książki Nietschego podjął się Sebastian Rosenbaum z Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach.

Prezentacja książki odbyła się w piątek w Willi Caro – głównej siedzibie Muzeum w Gliwicach.

Benno Nietsche żył w latach 1836-1908. Pochodził z Głogowa. Po ukończeniu filologii klasycznej na Wydziale Teologii i Filologii Klasycznej Uniwersytetu Wrocławskiego rozpoczął pracę jako nauczyciel, najpierw we Wrocławiu, potem w Berlinie i w końcu w Gliwicach, gdzie spędził ostatnie lata swojego życia. Uczył matematyki, rachunków, łaciny, niemieckiego, greki, geografii.

Z sylwetką Benno Nietschego można zapoznać się także na wystawie czasowej pt. „Dawni dziejopisarze górnośląscy. Wybrane postacie” prezentowanej w Oddziale Muzeum w Gliwicach – Zamku Piastowskim. Na wystawie prezentowanych jest kilkadziesiąt eksponatów, takich jak rękopisy, wydane drukiem księgi, listy i notatki autorstwa znanych historyków dziewiętnastowiecznych - Colmara Gruenhagena, Ezechiela Ziviera, Adolfa Haralda Stenzla, Alfonsa Perlicka, Carla Winklera. Na tej wystawie - w jednej gablocie - można obejrzeć także stare jak i nowe wydanie "Historii Gliwic". (PAP)

ktp/ abe/

Dyskusja na dany temat:

Aktualnie brak wiadomości dla tego tematu. Chcesz być pierwszy ? Napisz wiadomość >

Najświeższe wiadomości IOH News: