Miny niemieckie

Autor: Grzegorz Franczyk

1.Mina przeciwpiechotna wyskakująca typu typu S. Mi. 35 (Schützenmine 35)

Chyba najsłynniejsza niemiecka mina przeciwpiechotna. Bardzo chętnie i najczęściej używana przez saperów w polach minowych. Przy zastosowaniu rozdzielacza możliwe było zastosowanie w niej aż trzech zapalników (przy przełożeniu spłonek w dwóch kanałach spłonkowych i wkręceniu zapalników Z. Z. 42 w miejsce korków ilość zapalników wzrastała do pięciu – z tak uzbrojoną miną spotkałem się osobiście). Mina składała się metalowej puszki (będącej rodzajem wyrzutni) otwartej od góry, w którą wsunięte były dwa cylindry blaszane – większy i mniejszy, umieszczone jeden w drugim i przykryte dnem i pokrywą górną. W przestrzeni pomiędzy cylindrami mieściły się odłamki (początkowo były to odlewane kulki żeliwne, w późniejszych partiach spotyka się rdzenie do pocisków pistoletowych lub karabinowych, jak również kawałki drutu stalowego o przekroju ok. 7 mm), natomiast wewnątrz mniejszego cylindra znajdował się materiał wybuchowy w formie granulatu lub cienkich płytek. W centrum znajdowała się rurka zapłonowa z nakręconą nakrętką scalającą obie tuleje, pokrywę górną i dno. Rura posiadała u góry gwint zewnętrzny pozwalający na nakręcenie zapalnika S. Mi. Z. 35 lub rozdzielacza zapalników, oraz gwint wewnętrzny, w który można było wkręcić zapalniki posiadające gwint zewnętrzny (czyli praktycznie większość zapalników armii niemieckiej). Na dole wylot rurki zapłonowej zakończony był metalową wkrętką z przechodzącym kanałem zapłonowym kończącym się w komorze ładunku miotającego. Była to przestrzeń w dnie, w której znajdował się ładunek prochowy wyrzucający minę do góry na wysokość ok. 1 m. W dnie również znajdowały się trzy opóźniacze prochowe z nasuniętymi rurkami kartonowymi nad którymi znajdowały się spłonki detonujące. Od góry spłonki zabezpieczone były wkręconymi, metalowymi korkami i drewnianymi kołeczkami centrującymi. W pokrywie górnej znajdował się jeszcze dodatkowy, większy otwór zakręcony metalowym korkiem służący do napełniania miny materiałem wybuchowym w wytwórni. Oba cylindry połączone pokrywą górną i dnem przymocowane były do zewnętrznej puszki trzema aluminiowymi śrubkami. W momencie zadziałania zapalnika ogień z jego spłonki przechodził poprzez rurkę zapłonową i wkrętkę denną do komory z ładunkiem miotającym i zapalał go. Podczas spalania gazy prochowe wytwarzały ciśnienie powodujące zerwanie aluminiowych śrubek łączących i wyrzucenie do góry cylindrów z pokrywą górną i dnem. Równocześnie z ładunkiem miotającym następowało zapalenie opóźniaczy prochowych, które w momencie gdy mina znajdowała się już na wysokości klatki piersiowej żołnierza, powodowały zapłon spłonek detonujących i wybuch miny.

 


materiał: stal,
zapalniki: S. Mi. Z. 35, E. S. Mi. Z. 40, S. Mi. Z. 44, Z. Z. 35, Z. Z. 42, Zu. Z. 35
ładunek: 300 g sypkiego materiału wybuchowego,
wysokość (bez zapalnika): 130 mm,
średnica: 100 mm.

 

 

2.Mina przeciwpiechotna wyskakująca typu typu S. Mi. 44 (Sprengmine 44)

Późniejsza wersja miny S. Mi. 35. W odróżnieniu od swojej poprzedniczki zlikwidowano dwie rurki ze spłonkami detonującymi i pozostałą przesunięto w środek, w związku z czym rurka zapłonowa znalazła się z boku. Główna modyfikacja polegała jednak na zrezygnowaniu z opóźniacza prochowego, który nie pozwalał na wybuch miny na dokładnie zadanej wysokości (zależało to od temperatury otoczenia, wilgotności ścieżki opóźniającej i precyzji wykonania). Zamiast niego zastosowano zrywny mechanizm igliczny połączony z puszką-wyrzutnią za pomocą linki o długości ok. 1m. W momencie zadziałania ogień ze spłonki zapalnika zapalał ładunek prochowy mieszczący się w rurce zapłonowej. Podczas spalania ciśnienie gazów prochowych powodowało zerwanie aluminiowych śrubek łączących i wyrzucenie do góry cylindrów z pokrywą górną i dnem. Podczas lotu następowało rozwinięcie linki zapalnika, która po naprężeniu zwalniała napiętą iglicę powodując jej uderzenie w spłonkę zapalająca, a ta z kolej powodowała zapłon spłonki detonującej i wybuch miny.

 

materiał: stal,
zapalniki: S. Mi. Z. 35, E. S. Mi. Z. 40, S. Mi. Z. 44, Z. Z. 35, Z. Z. 42, Zu. Z. 35
ładunek: 300 g sypkiego materiału wybuchowego,
wysokość (bez zapalnika): 130 mm,
średnica: 100 mm.


 

1.Mina przeciwpiechotna drewniana typu S. Mi. 42 (Schützenmine 42)

Kolejna z pospolitych min niemieckich używanych podczas II wojny światowej. Mina składała się z pudełka drewnianego z pokrywą zamocowaną na zawiasie kołkowym zachodzącą na korpus. W pudełku znajdował się ładunek materiału wybuchowego z wkręconym zapalnikiem Z. Z 42. Zawleczka zapalnika wysunięta była poza pudełko. O jej ramiona opierała się pokrywa miny. W momencie nadepnięcia przez żołnierza na minę pokrywa naciskając na ramiona zawleczki wyciągała ją zwalniając napiętą iglicę, która pod wpływem sprężyny uderzała w spłonkę inicjującą, a ta powodowała zapłon spłonki detonującej i wybuch materiału wybuchowego.



materiał: drewno,
zapalnik: Z. Z. 42,
ładunek: kostka 200 g materiału wybuchowego (Sprengkörper 28),
długość: 128,
szerokość: 98 mm,
wysokość (z założonym zapalnikiem): 60 mm.

 

2.Mina przeciwpiechotna drewniana typu S. Mi. 44 (Schützenmine 44)

Była to zmodyfikowana wersja miny S. Mi. 42 pozwalająca na użycie oprócz zapalnika Z. Z. 42 również bardzo popularnego w armii niemieckiej zapalnika Z. Z. 35. Podobnie jak mina S. Mi. 42 składała się z pudełka drewnianego z pokrywą zamocowaną na zawiasie kołkowym zachodzącą na korpus. Różnica polegała na skośnym ustawieniu czołowej ściany pokrywy (opierającej się o zawleczkę) i na dodatkowym otworze w górnej ścianie przez który przechodziła linka do wyciągania zawleczki zabezpieczającej z zapalnika. Zapalnik Z. Z. 35 zakładano w ten sposób, że zawleczka zabezpieczająca znajdowała się pod pokrywą, a przez otwór w iglicy przekładano kawałek drutu, który opierał się ramionami o czołową ściankę pokrywy. Po założeniu miny w ziemi za pomocą linki usuwano zawleczkę zabezpieczającą. W momencie nadepnięcia na minę przednia ścianka wysuwała osadę iglicy z zapalnika powodują zwolnienie napiętej iglicy i w konsekwencji wybuch miny.

 


materiał: drewno,
zapalnik: Z. Z. 42, Z. Z. 35,
ładunek: kostka 200 g materiału wybuchowego (Sprengkörper 28),
długość: 178,
szerokość: 128 mm,
wysokość (z założonym zapalnikiem): 125 mm.



3.Mina przeciwpiechotna drewniana typu S. Mi. 400g (Schützenmine 400g)

Kolejna modyfikacja miny S. Mi. 42. Zastosowano tutaj podwójny ładunek materiału wybuchowego (400 g). Tak jak poprzednie składała się z pudełka drewnianego z pokrywą zamocowaną na zawiasie kołkowym zachodzącą na korpus. Zapalnik wraz z elementem wyciągającym zawleczkę umieszczono wewnątrz korpusu. Dodatkowo zastosowano wyciąganą zawleczkę zabezpieczającą pokrywę przed przypadkowym wciśnięciem. Równocześnie połączono pokrywę z korpusem cienkim gwoździem, który zapobiegał wysunięciu zawleczki w odbezpieczonej minie przez przypadkowy wstrząs itp. W momencie nadepnięcia na pokrywę przez człowieka gwóźdź ten zostawał przerwany i następowało wyciągnięcie zawleczki zapalnika.


materiał: drewno,
zapalnik: Z. Z. 42,
ładunek: 2 x kostka 200 g materiału wybuchowego (2 x Sprengkörper 28),
długość: 222,
szerokość: 115 mm,
wysokość (z założonym zapalnikiem): 95 mm.


 

1.Mina przeciwpiechotna z tworzywa sztucznego typu Schü. Dmi. K-stoff. (Schützen Dosenmine Kunststoff )

Mała mina stosowana jako pułapka lub mina niespodzianka. Korpus składał się z dwóch bakelitowych pojemników zachodzących na siebie. W momencie nadepnięcia na minę górna pokrywa przesuwając się w dół początkowo ściskała sprężynę igliczną, następnie następowało zerwanie drutu zabezpieczającego i zwolnienie napiętej iglicy, która z dużą siłą uderzała w spłonkę detonującą.


materiał: bakelit,
zapalnik: wykonany jako integralna część miny,
ładunek: 70 g materiału wybuchowego,
średnica: 52,
wysokość: 37 mm.


 

2.Mina przeciwpiechotna metalowa typu Schü. Mi. 44 (Schützenmine 44)

Mała mina stosowana jako pułapka lub mina niespodzianka. Korpus składał się z dwóch pojemników wykonanych z blachy stalowej zachodzących na siebie. Podobnie jak w przypadku miny S. Dmi. K-stoff. – w momencie nadepnięcia na minę górna pokrywa przesuwając się w dół początkowo ściskała sprężynę igliczną, następnie następowało zerwanie drutu zabezpieczającego i zwolnienie napiętej iglicy, która z dużą siłą uderzała w spłonkę detonującą.


materiał: blacha stalowa,
zapalnik: wykonany jako integralna część miny,
ładunek: 30 g materiału wybuchowego,
średnica: 50,
wysokość: 25 mm.

 

3.Mina przeciwpiechotna z tworzywa sztucznego typu Schü. Dmi. (Schützen Dosenmine)

Duża mina przeciwpiechotna. Korpus składał się z bakelitowego pojemnika z pokrywą spełniającą rolę elementu naciskowego. W momencie nadepnięcia na pokrywę następowało wyłamanie jej wewnętrznej części, która naciskając na korpusy zapalników, przesuwała je w dół. Zawleczki zabezpieczające, będąc podparte o wycięcia w korpusie, wysuwały się z iglic powodując ich zwolnienie, uderzenie w spłonki detonujące i wybuch miny.


materiał: bakelit,
zapalnik: 2 x Z. Z. 42,
ładunek: 1500 g materiału wybuchowego,
średnica: 203,
wysokość: 76 mm.