"Historycy twierdzą, że to najstarszy zawód świata - no, może jeden z najstarszych. Mierniczy, kartograf, geodeta... nazwy były różne, ale funkcja zawsze podobna: mierzenie, rozgraniczanie, odwzorowywanie na mapach. Właśnie tym się zajmujemy" – mówił Główny Geodeta Kraju, Jerzy Albin, rozpoczynając obchody 60-lecia Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii (GUGIK). W czwartkowy poranek święto GUGiK w Zamku Królewskim w Warszawie zgromadziło ok. 400 gości, w tym przedstawicieli służb geodezyjnych i kartograficznych dziewięciu europejskich państw oraz trzech międzynarodowych organizacji geodetów i kartografów.
MAPY TO POSTAWA CYWILIZACJI
"Nasz zawód nigdy nie cieszył się zbyt dużą sympatią. Wiele osób nawet dokładnie nie wie, czym się zajmujemy. A szkoda. Bez nas nie byłoby zarówno staroegipskich piramid, jak i nowoczesnej nawigacji satelitarnej" – mówił prof. Holger Magel z Uniwersytetu Techniczego w Monachium, przewodniczący Międzynarodowej Federacji Geodetów podkreślając, że mapy oraz inne formy informacji geograficznej to podstawa cywilizacyjnego rozwoju.
Jak zaznaczali uczestnicy spotkania, warto się przyjrzeć dziejom GUGIK by przekonać się, że to nie są puste słowa. Urząd brał czynny udział we wszystkim, co ważne w powojennej historii. Powołano go na mocy dekretu z dnia 30 marca 1945 roku, jako Główny Urząd Pomiarów Kraju.
Jego zadaniem było gromadzenie i zabezpieczenie ocalałych po wojnie materiałów geodezyjnych, dokumentacja zniszczeń wojennych i działania, zmierzające do odbudowy kraju, reformy rolnej, wspierania osadnictwa ludności na ziemiach odzyskanych. Potem, w latach 70., urząd brał czynny udział w reformie podziału administracyjnego kraju. Opracowywał także nowoczesne standardy publikowanych w Polsce map i innych wydawnictw kartograficznych
Dziś Urząd – zgodnie z prawem geodezyjnym – "obsługuje" Głównego Geodetę Kraju, który realizuje politykę państwa w zakresie geodezji i kartografii, m.in.: prowadzi centralny zasób kartograficzny, państwowy rejestr granic i powierzchni Rzeczypospolitej Polskiej. Inicjuje też prace naukowe w zakresie nauk geodezyjnych, współdziała z organami administracji przy wykonywaniu map topograficznych i map tematycznych. Prowadzi sprawy związane z nazewnictwem geograficznym, w tym Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych.
WAŻNE BAZY DANYCH
GUGiK, w ramach działalności statutowej, gromadzi też oraz udostępnia dane info-geograficzne, pogrupowane w kilku bazach. Jedną z nich jest Baza Danych Ogólnogeograficznych (obejmuje podział administracyjny kraju, osadnictwo i obiekty antropogeniczne, hydrografię, rzeźbę terenu, transport, pokrycie terenu i użytkowanie ziemi, obszary chronione, nazwy geograficzne).
Druga baza - Mapa Hydrograficzna Polski - przedstawia warunki obiegu wody w powiązaniu ze środowiskiem przyrodniczym i jego przekształceniem. Mapa (sukcesywnie tworzona), która nie jest wyłącznie opracowaniem naukowym, mającym na celu rejestrację zjawisk i obiektów, zawiera też materiały przydatne do prac badawczych z zakresu nauk o środowisku przyrodniczym. Pomoże również w rozwiązywaniu takich zagadnień społeczno-gospodarczych jak: zaopatrzenie w wodę, projektowanie lokalizacji osiedli, inwestycji przemysłowych, hydroenergetycznych i wodno- melioracyjnych, opracowanie planów zagospodarowania przestrzennego, zabezpieczenie przed powodzią i jej skutkami.
Trzecia jest Mapa Sozologiczna Polski, przedstawiająca stan środowiska przyrodniczego oraz przyczyny i skutki przemian - negatywnych i pozytywnych - które zachodzą w środowisku pod wpływem różnego rodzaju procesów oraz działalności człowieka.
PAP - Nauka w Polsce, Michał Henzler
24 czerwca 2005
Źródło:
PAP
