Miny niemieckie cz.3

Autor: Grzegorz Franczyk

1.Mina specjalna z zapalnikiem o opóźnionym działaniu “Votulia”.

Mina używana jako mina-niespodzianka. Korpus w postaci prostokątnej puszki był wykonany z blachy cynkowej i mieścił 1 kg materiału wybuchowego. W dolnej części znajdowało się zawalcowane dno, zaś od góry korpus zamykano blaszaną pokrywką. W materiale wybuchowym mieściła się stożkowa wkładka, w którą wkładano zapalnik chemiczny wraz ze spłonką pobudzającą. Korpus zapalnika wykonany był z tworzywa sztucznego. W dolnej części miny namalowany pas koloru czerwonego o szerokości 20 mm, oraz przyklejona papierowa etykieta z napisem: >OVA-41 1 kg Votulia<.

materiał: blacha cynkowa,
zapalnik: chemiczny z opóźnieniem,
ładunek: 1000 g materiału wybuchowego,
długośæ: 70 mm,
szerokośæ: 50 mm
wysokośæ: 200 mm,
waga: ok. 1200 g.

2.Mina specjalna zapalająca.

Mina używana jako mina-niespodzianka zakładana w magazynach paliw, środków łatwopalnych itp. Korpus w postaci walcowej puszki wykonany był z blachy stalowej i mieścił 1650 g masy zapalającej. Od góry korpus zamykała pokrywa z uchwytami do mocowania i gniazdem na zapalnik elektryczny. Elektryczny zapalnik ze spłonką zapalającą wkładano w gniazdo w pokrywie i unieruchamiano przy pomocy gumowego korka, który uszczelniano poprzez skręcanie śruby nakrętką motylkową powodując spęcznienie gumy. Odpalenie miny nastźpowało ręcznie lub za pomocą zwieraczy mechanicznych włączonych w obwód elektryczny.

materiał: blacha stalowa,
zapalnik: elektryczny,
ładunek: 1650 g masy pirotechnicznej zapalającej,
średnica: 120 mm,
wysokośæ całkowita: 240 mm,
waga: 2000 g.

3.Mina przeciwpiechotna podlodowa typu Flascheneismine 42 (Fl. Es. Mi. 42)

Mina przeciwpiechotna zakładana pod lodem w miejscach hipotetycznej przeprawy wojsk nieprzyjaciela. Miny produkowano w dwóch wariantach: z zapalnikiem elektrycznym lub ciśnieniowym. Zadziałanie zapalnika ciśnieniowego następowało poprzez podwodny wybuch innej miny, pocisku lub granatu. Mina składała się ze szklanej butelki napełnionej materiałem wybuchowym, wkładki drewnianej z gniazdem pod zapalnik i pokrywy zamykającej. W minie z zapalnikiem ciśnieniowym pokrywa stanowiła membranę przekazującą falę ciśnieniową na iglicę zapalnika. Produkowano również odmianę min posiadającą płaszcz betonowy z wtopionymi odłamkami stalowymi i uzbrojonych zapalnikami typu S.Mi.Z.-35 lub Z.Z.-35.

materiał: szkło, ewentualny płaszcz wykonany z betonu z wtopionymi odłamkami metalowymi,
zapalnik: ciśnieniowy – Eisminenzünder; elektryczny – Glühzünder 28,
ładunek: 1800 g materiału wybuchowego (Donarit),
średnica: 102 mm,
wysokośæ : 270 mm,
waga: 2500 g, z płaszczem: 7000 g.

4.Mina przeciwpiechotna drewniana typu Holzblockmine A.

Była to wersja miny S. Mi. 42. Miny tego typu wykonywano w przyfrontowych warsztatach, oraz jednostkach saperskich. Mina składała się z drewnianego klocka i pokrywy naciskowej zamocowanej na zawiasie kołkowym, zachodzącej na korpus. W klocku wykonany był otwór mieszczący 100-gramowy ładunek saperski oraz otwór na główki zapalników D.Z.SF-5 lub D.Z.SF-6. W otworze zapalnikowym znajdował się przesuwny korkek drewniany pełniący rolę elementu naciskowego, zaś otwór z ładunkiem materiału wybuchowego zamykano korkiem drewnianym osadzonym na masie bitumicznej. W momencie nadepnięcia przez żołnierza na minę pokrywa naciskając na korek naciskowy powodowała jego przesunięcie w dół i zgniecenie szklanych ampułek zawierającej kwas, który przy zetknięciu z mieszaniną chemiczną znajdującą się w korpusie zapalnika powodował zapłon spłonki detonującej.

materiał: drewno,
zapalnik: 2 główki zapalników D.Z.SF-5 lub D.Z.SF-6,
ładunek: 100 g materiału wybuchowego (Bohrpatrone 28),
długośæ: 203 mm,
szerokośæ: 62 mm,
wysokośæ korpusu: 62 mm,
waga: ok. 1000 g.

5.Mina przeciwpiechotna drewniana typu Holzblockmine B.

Kolejna odmiana miny S. Mi. 42 również wykonywana doraźnie przez warsztaty i pododdziały saperskie. Podobnie jak poprzednia wykonana była z drewnianego klocka z pokrywą zamocowaną na zawiasie, zachodzącą na korpus. W klocku wykonano otwór na 100-gramowy ładunek saperski oraz zapalnik typu Z.Z.-42. Zawleczka zapalnika wysunięta była poza klocek korpusu. O jej ramiona opierała się pokrywa miny. W momencie nadepnięcia przez żołnierza na minę pokrywa naciskając na ramiona zawleczki wyciągała ją zwalniając napiętą iglicę, która pod wpływem sprężyny uderzała w spłonkę inicjującą, a ta powodowała zapłon spłonki detonującej i wybuch materiału wybuchowego.

materiał: drewno,
zapalnik: Z.Z.-42,
ładunek: 100 g materiału wybuchowego (Bohrpatrone 28),
długośæ: 202 mm,
szerokość: 62 mm,
wysokość korpusu: 62 mm,
waga: ok. 1000 g.

6.Mina pułapka z mechanizmem odciążeniowym typu Entlastungsmine (Holz).

Mina pułapka ustawiana pod różnymi przedmiotami lub innymi minami. Składała się z drewnianego pudełka mieszczącego ładunek materiału wybuchowego wraz z zapalnikiem typu Z.Z 42. Od góry mina posiadała pokrywę umocowaną z jednej strony na zawiasie. Wewnątrz korpusu mieściła się sprężyna spiralna wystająca ponad wysokośæ korpusu. Po wkręceniu zapalnika w ładunek przywiązywano do zawleczki drut, który przewlekano przez otwór znajdujący się w pokrywie. Następnie naciskano na pokrywę pokonując opór sprężyny i domykano minę. Dla zabezpieczenia przed otwarciem owijano sznurkiem gwoździe znajdując się w pokrywie i korpusie miny. Po zabezpieczeniu napinano drut wiodący od zawleczki i unieruchamiano go na pokrywie przy pomocy przetyczki. Tak przygotowaną minę układano na podłożu i przyciskano pokrywę innym przedmiotem lub miną tak by sprężyna nie mogła pokonaæ siły ciężaru. Na koniec delikatnie rozwijano sznurek łączący pokrywę z korpusem. Zadziałanie miny następowało w momencie zdjęcia obciążenia. Wówczas sprężyna gwałtownie unosiła wieko, które poprzez naciągnięty drut wyrywało zawleczkę z zapalnika.

materiał: drewno,
zapalnik: Z.Z.-42,
ładunek: 200 g materiału wybuchowego,
długośæ: 160 mm,
szerokośæ: 110 mm,
wysokośæ korpusu: 32 mm,
waga: ok. 1000 g.

7.Mina przeciwpiechotna zastępcza typu Behelfs-Schützenabwehrmine “W 1”.

Zastępcza mina przeciwpiechotna wykonana z głowicy pocisku do granatnika, kalibru 50 mm. W gniazdo typowego zapalnika wkręcano tuleję redukcyjną, w którą z kolej wkręcano zapalnik chemiczny D. Z. SF-5 “BUCK”, D. Z. SF-6 (lub inne). W miejsce ogona stabilizującego, w dnie korpusu wkręcano korek metalowy. Zadziałanie miny następowało poprzez nacisk na główkę zapalnika powodujący zgniecenie szklanej ampułki zawierającej kwas, który przy zetknięciu z mieszaniną chemiczną znajdującą się w korpusie zapalnika powodował zapłon spłonki detonującej.

materiał: odlew stalowy (głowica pocisku do granatnika, kalibru 50 mm),
zapalnik: D. Z. SF-5 “BUCK”, D. Z. SF-6 lub inne niemieckie zapalniki,
ładunek: g materiału wybuchowego,
średnica: 50 mm,
wysokośæ korpusu: 100 mm,
wysokośæ całkowita: 120 mm,
waga: 1000 g.

8.Mina przeciwpiechotna zastępcza typu Behelfs-Schützenabwehrmine “E 5”.

Mina przeciwpiechotna zastępcza. Korpus miny w kształcie pudełka wykonanego z blachy stalowej mieścił pięæ skorup francuskich granatów zaczepnych typu OF. W szyjkę środkowego granatu wkręcano tuleję redukcyjną pod zapalnik chemiczny SF-5 “BUCK”. lub SF-5 (możliwe było zastosowanie innych niemieckich zapalników). Zadziałanie miny, tak samo jak w minie W-1 następowało poprzez nacisk na główkę zapalnika powodujący zgniecenie szklanej ampułki zawierającej kwas, który przy zetknięciu z mieszaniną chemiczną znajdującą się w korpusie zapalnika powodował zapłon spłonki detonującej.

materiał: blacha stalowa, skorupy granatów zaczepnych “OF”,
zapalnik: D. Z. SF-5 “BUCK”, D. Z. SF-6 lub inne niemieckie zapalniki,
ładunek: 5 x 100 g materiału wybuchowego,
długośæ: 200 mm,
szerokośæ: 200 mm,
wysokośæ: 100 mm,
waga: 8000 g.

9.Mina przeciwpiechotna zastępcza typu Behelfs-Schützenabwehrmine “Ration Can”.

Mina przeciwpiechotna zastępcza wykonywana samodzielnie przez żołnierzy. Korpus miny wykonany z typowej, wojskowej puszki po konserwie. W centrum puszki umieszczano 100-gramowy ładunek saperski wypełniając pozostałą przestrzeñ złomem metalowym, szkłem lub kamieniami. Od góry zakładano wyciętą poprzednio pokrywę, w której robiono otwór pod zapalnik o działaniu naciskowym, odciągowym lub elektrycznym. Pokrywę łączono z puszką poprzez przewiązanie całości drutem. Działanie miny zależało od rodzaju zapalnika użytego do jej uzbrojenia.

materiał: blacha stalowa (puszka od konserwy),
zapalnik: Z. Z. 35, Z. Z. 42, S. Mi. Z. 35, D. Z. 35, D. Z. SF-5 “BUCK”, D. Z. SF-6, Glühzünder 28 lub inne niemieckie zapalniki,
ładunek: 100 g materiału wybuchowego (Bohrpatrone 28),
wysokośæ: 150 mm,
średnica: 100 mm,
waga: ok. 1000 g.

10.Mina przeciwpancerna typu Teller Mine 29 (T. Mi. 29).

Mina przeciwpancerna. Korpus wykonany z blachy stalowej mieścił 4,5 kg trotylu. W górnej czźści znajdowały siź trzy symetrycznie rozmieszczone gniazda na zapalniki odciągowo-naciskowe typu Zug und Druckzünder wz. 29. Zadziałanie zapalnika nastźpowało po wgnieceniu górnej czźści zapalnika z siłą 45 lub 125 kilogramów (w zależności od nastawienia zapalnika) albo też poprzez wyciągniźcie zawleczki zabezpieczającej (działanie odciągowe). W dnie i boku korpusu znajdowały siź dwa dodatkowe gniazda na zapalniki odciągowe (np. Z. Z. 35), którymi dodatkowo zabezpieczano minź przed rozbrojeniem. Saperzy polscy i radzieccy czźsto nazywali je minami T-V. Miny wz. 29 były jednymi z pierwszych niemieckich min przeciwpiechotnych i zostały szybko zastąpione nowszymi wzorami (Teller Mine 35, Teller Mine 35 “Stahl”). Na terenie Polski wystźpowały w końcowym okresie wojny jako wykorzystanie rezerw magazynowych.

materiał: blacha stalowa,
zapalnik: Z. Dz. 29,
ładunek: 4500 g materiału wybuchowego,
średnica: 255 mm,
wysokość : 70 mm,
waga: 6000 g.

11.Mina przeciwpancerna typu Teller Mine 35 (T. Mi. 35).

Mina przeciwpancerna używana przez saperów niemieckich w całym okresie II wojny światowej. Korpus miny wykonany z blachy stalowej wewnątrz którego mieściło siź 5,45 kg materiału wybuchowego (trotyl, tetratrotyl lub amatol). Od góry na korpus nałożona była pokrywa naciskowa podtrzymywana sprźżyną. W środku korpusu i pokrywy wykonane były nagwintowane otwory pod zapalnik naciskowy typu T. Mi. Z. 35 i spłonkź detonującą, a w dnie i boku korpusu znajdowały siź dwa dodatkowe gniazda na zapalniki odciągowe. Z boku korpusu znajdował siź również uchwyt do przenoszenia miny. Zadziałanie miny nastźpowało w wyniku najechania na pokrywź naciskową z siłą ok. 100 kg na środek i ok. 190 kg na jej brzeg. Powodowało to wciśniźcie do środka dolnej czźści zapalnika, przez co nastźpowało ściźcie sztyftu zabezpieczającego iglicź, która gwałtownie opadając zapalała spłonkź inicjującą.

materiał: blacha stalowa,
zapalnik: T. Mi. Z. 35,
ładunek: 5450 g materiału wybuchowego,
średnica: 320 mm,
wysokość korpusu: 82 mm,
wysokość z zapalnikiem: 105 mm,
waga: 9100 g.

12.Mina przeciwpancerna typu Teller Mine 35 “Stahl” (T. Mi. 35 St).

Mina przeciwpancerna. Nastźpczyni miny T. Mi. 35 przystosowana do nowego typu zapalnika naciskowego T. Mi. Z. 42. Podobnie jak w poprzedniczce korpus miny wykonany z blachy stalowej wewnątrz którego mieściło siź 5,45 kg trotylu. Pokrywa naciskowa podtrzymywana sprźżyną posiadała charakterystyczne promieniste wytłoczenia zapobiegające ześlizgiwaniu z niej gąsienic czołgu. Otwór w pokrywie, w który wstawiano zapalnik, zabezpieczany był blaszaną nakrźtką. Do uzbrajania miny etatowo używano zapalnika T. Mi. Z. 42, ale w późniejszym okresie wojny czźsto zdarzało siź, że niemieccy saperzy stosowali zapalnik nierozbrajalny typu T. Mi. Z. 43. Dodatkowo w dnie i boku korpusu znajdowały siź dwa gniazda na zapalniki odciągowe. W związku z wzrostem ciźżaru wozów bojowych w minie tej dobrano tak sprźżynź dystansową, że zadziałanie miny nastźpowało dopiero w wyniku najechania na pokrywź naciskową z siłą ok. 300 kg na środek i ok. 240 kg na jej brzeg. Powodowało to wciśniecie górnej czźści iglicy, ściźcie przetyczki zabezpieczającej i uderzenie iglicy w spłonkź inicjującą.

materiał: blacha stalowa,
zapalnik: T. Mi. Z. 42 (możliwość zastosowania zapalnika nierozbrajalnego T. Mi. Z. 43!),
ładunek: 5450 g materiału wybuchowego,
średnica: 320 mm,
wysokość: 90 mm,
waga: 9400 g.

13.Mina przeciwpancerna typu Teller Mine 42 (T. Mi. 42).

Mina przeciwpancerna. Zastosowano w niej korpus z blachy stalowej wykonany w postaci uproszczonej wytłoczki. W związku z wzrostem masywności konstrukcji zawieszenia i grubości pancerza czołgów niewystarczającym stał siź wybuch miny obok gąsienicy. Aby mina mogła zniszczyć układ jezdny musiała wybuchnąć bezpośrednio pod gąsienicą. Z tego powodu w nowej minie zastosowano mniejszą pokrywź naciskową powodującą zadziałanie zapalnika dopiero w przypadku znajdowania siź ok. 1/3 korpusu miny pod gąsienicą wozu bojowego nieprzyjaciela. Do miny używano zapalnik naciskowy T. Mi. Z. 42 i również czźsto zdarzało siź, że niemieccy saperzy stosowali zapalnik nierozbrajalny typu T. Mi. Z. 43. Z boku i w dnie korpusu znajdowały siź dwa gniazda na dodatkowe zapalniki odciągowe. Zadziałanie miny nastźpowało dopiero w wyniku najechania na pokrywź naciskową z siłą ok. 340 kg.