Zostań archeologiem nie wychodząc z domu

To sen każdego historyka. W 1896 roku dwóch studentów z Oksfordu odkryło w Egipcie stosy starożytnych greckich papirusów. Spędzili blisko 10 lat drobiazgowo przeszukując teren i łącząc ze sobą znalezione fragmenty. „Kopali gołymi rękoma, niekiedy nawet 750 metrów w głąb ziemi. Zdarzało się, że za znalezione fragmenty płacili miejscowym” – mówi dr Chris Lintott, który przewodniczy uczelnianemu projektowi. „Musieli chronić zdobycze przed ludźmi, którzy chcieli wykorzystać papirus na kompostownik” – tłumaczy.

Po 10 latach znalezisko trafiło na uniwersytet. Od tego czasu naukowcy zdołali przetłumaczyć jednak tylko niewielką jego część. By przyspieszyć prace, postanowili zachęcić ludzi z zacięciem do główkowania do pomocy w odcyfrowywaniu tekstów. „Przez 100 lat przetłumaczyliśmy zaledwie 2 proc. całości i w końcu zdecydowaliśmy, że potrzebujemy pomocy” – tłumaczy dr Lintott.

Na stronie projektu Ancient Lives jego twórcy zamieścili setki tysięcy zdjęć fragmentów papirusów. Pod nimi znajduje się podgląd alfabetu greckiego. Osoba odczytująca tekst będzie porównywać znaki greki z papirusa z tymi w tabelce. System sam połączy je w słowa i doda do bazy już zidentyfikowanych pojedynczych słów i większych fragmentów tekstu.

„Zaprojektowaliśmy tę stronę tak, by nad papirusami mogli pracować ludzie nie znający greki. Będą po kolei identyfikować litery, a komputer sam zaproponuje słowo” – mówi dr Linott.

By zmniejszyć ryzyko błędu, ten sam fragment zbada od 3 do 5 osób.

Naukowcy mówią, że wiele z tekstów to bardzo cenne znaleziska. Podejrzewają, że jedno z nich to fragment „zagubionej ewangelii”. Jest też wiele prywatnych dokumentów, m.in. list 14-letniego chłopca, w którym grozi, że jeżeli ojciec nie pozwoli mu na wycieczkę do Aleksandrii, ten nie będzie jeść ani pić. „To pokazuje, że nastolatkowie nie zmieniają się” – śmieje się dr Lintott. Wśród odkrytych tekstów są też dzieła literackie: listy Epikura, dialogi Platona i sztuka Eurypidesa. Jak podkreślają naukowcy, wszystkie one znacznie przybliżą nam życie w Egipcie za czasów, gdy pozostawał pod kontrolą Greków, a potem Rzymian.

„Odnajdywanie nowych tekstów jest zawsze podniecające” – mówi papirolog, dr James Brusuelas. „Świadomość, że czytam fragment literatury czy prywatny list, którego oko ludzkie nie widziało przez ponad 1000 lat niezwykle ekscytuje”. „Za to kocham papirologię” – dodaje. (Pap Life)

Fragmenty starożytnych papirusów czekające na tłumaczenie można znaleźć na stronie http://ancientlives.org/.

ami/ dki/

(Daily Mail)

Dyskusja na dany temat:

Najświeższe wiadomości IOH News: