Kraków: wyznaczono szlak wiodący po dawnym getcie żydowskim

Jak poinformował w poniedziałek Filip Szatanik z krakowskiego magistratu, inicjatorem projektu „Szlak Pamięci Getto 1941-43” był Adam Aptowicz, koordynator Towarzystwa Przyjaźni Izrael – Polska ds. upamiętniania zbrodni niemieckich. Zrealizował go krakowski urząd miasta.

Celem projektu jest zachowanie pamięci o żydowskich współobywatelach Krakowa, zgładzonych przez hitlerowców w latach II wojny światowej, oraz upamiętnienie miejsc znajdujących się na obszarze dawnego getta w Podgórzu.

Początkowo proponowano do upamiętnienia 22 miejsc. Ostatecznie wykonano i umieszczono na budynkach znajdujących się na terenie krakowskiego Podgórza siedem pamiątkowych tablic. Na każdej znajduje się mapa szlaku oraz krótka informacja o danym miejscu w trzech językach: polskim, hebrajskim i angielskim.

Tablicą oznaczono kamienicę przy Rynku Podgórskim 1, przy którym w latach 1941-1943 na początku ulicy Limanowskiego znajdowała się główna brama getta. W tym budynku w latach 1941-1942 miała swoją siedzibę Rada Żydowska (Judenrat), powołana przez okupanta i realizująca jego zarządzenia.

W budynku przy ul. Limanowskiego 15a w latach 1941-1942 znajdował się Dom Starców Żydowskich. W czasie akcji wysiedlenia 28 października 1942 r. okupanci niemieccy rozstrzelali jego pacjentów oraz dyrektora Jakuba Kranza. W dawnym budynku szkolnym Stowarzyszenia Talmud Tora przy ul. Rękawka 30 dr Aleksander Bieberstein uruchomił Szpital Zakaźny, który w 1941 r. znalazł się w granicach getta.

Na rogu ul. Dąbrówki 4 i ul. Janowa Wola 13 w 1942 r. okupanci niemieccy zamordowali grupę starszych osób, m.in. znanego malarza Abrahama Neumanna i poetę Mordechaja Gebirtiga. W budynku przy ul. Józefińskiej 18 w latach 1941-1943 znajdowała się siedziba Żydowskiej Samopomocy Społecznej.

W budynku nr 22 przy tej samej ulicy funkcjonował Dzienny Dom Opieki dla dzieci w wieku 6-14 lat. Podczas likwidacji getta w marcu 1943 r. hitlerowcy wymordowali wszystkich przebywających w nim podopiecznych.

W budynku na rogu Józefińskiej 14 i Węgierskiej 18 w latach 1941-1943 znajdował się Szpital Żydowski. Podczas likwidacji getta w marcu 1943 r. okupanci wymordowali wszystkie osoby przebywające w placówce.

Przy Józefińskiej 10/12 w latach 1941-1942 znajdował się Urząd Pracy, skąd kierowano Żydów do prac przymusowych. W budynku mieścił się też w latach 1941-43 szpital dla przewlekle chorych i rekonwalescentów, prowadzony przez dr. Juliana Aleksandrowicza i dr. Bernarda Bornsteina.

W przyszłości planowane jest wzbogacenie szlaku o kolejne tablice.

Niemcy utworzyli krakowskie getto w 1941 roku. Mieszkało tam około 17 tys. osób. Podczas likwidacji getta w nocy z 13 na 14 marca 1943 roku na ulicach zginęło ok. tysiąca osób, a wszyscy mieszkańcy zdolni do pracy zostali przeniesieni do obozu zagłady w Płaszowie.

Obóz ten istniał w latach 1943-45, początkowo jako obóz pracy przymusowej, potem - jako obóz koncentracyjny. Był miejscem eksterminacji Żydów i Romów, okresowo przebywali tam także Polacy i przedstawiciele innych narodowości. Martyrologia więźniów Płaszowa była tematem filmu Stevena Spielberga "Lista Schindlera".

Na Placu Bohaterów Getta stoi 70 różnej wielkości krzeseł-rzeźb z metalu, upamiętniających ofiary holokaustu. Metalowe krzesła-pomniki nawiązują do porzuconych mebli, zalegających plac podczas likwidacji getta. Pisał o tym Tadeusz Pankiewicz w książce "Apteka w getcie krakowskim". W samej aptece znajduje się muzeum. Pieniądze na jego modernizację przekazali m.in. Roman Polański, który jako kilkuletni chłopiec zdołał uciec podczas likwidacji krakowskiego getta, oraz Steven Spielberg.(PAP)

rgr/ hes/

Dyskusja na dany temat:

Aktualnie brak wiadomości dla tego tematu. Chcesz być pierwszy ? Napisz wiadomość >

Najświeższe wiadomości IOH News: