Asyria

Witam. Poszukuję SPRAWDZONYCH informacji na temat Asyrii z przełomu III i II tys. p.n.e. Chodzi mi o władców (od Puzuraszura do Zimrilima), strefy wpływów, i zależności (czyt. konflikty/sojusze/układy) jakie panowały pomiędzy miastami w tym regionie. Z góry dziękuję!

Nie 14 Gru, 2008 0:26

Mieszkańcy Asyrii, leżącej na północ od ośrodków wcześniejszych cywilizacji, Sumeru i Akadu, byli przez setki lat kulturowo zacofani w stosunku do swoich sąsiadów z południa. W czasach Sargona Wielkiego i Urnammu tylko chwilowo ziemie asyryjskie zostały zjednoczone z dolną Mezopotamią. Spowodowało to późniejsze wytworzenie się państwowości. Jak informują zapiski asyryjskie, pierwsi królowie tego ubogiego kraju byli nomadami i mieszkali w namiotach. Trudne warunki egzystencji wymusiły poniekąd stworzenie państwa o charakterze wojskowym. Dzięki położeniu na północy Mezopotamii rozwój Asyrii opierał się na handlu, gdyż przez miasta asyryjskie przebiegały główne szlaki handlowe łączące Zatokę Perską z Morzem Śródziemnym. W czasach pokoju chłopi asyryjscy uprawiali rolę.

U zarania dziejów Asyrii istniały w tym kraju trzy znaczące państwa-miasta: Arbela, Aszur i Niniwa. Zachowywały one niezależność, ale panowały tylko nad najbliższą okolicą.

Ok. roku 2000 p.n.e. na Mezopotamię najechali Amoryci i założyli liczne dynastie. Przedstawiciel jednej z nich, Szamsziadad I z Terki (panował w latach 1813-1781 p.n.e.), założył pierwsze państwo asyryjskie, które było przez krótki czas największą potęgą w Mezopotamii. Swój sukces gospodarczy opierał Szamsziadad I na handlu. Asyria w tym czasie miała nawet swoją kolonię handlową w Kanesz w Azji Mniejszej. Po śmierci Szamsziadada jego państwo zostało podbite przez Hammurabiego. Jako że Szamsziadad nie był Asyryjczykiem i nie rezydował w Aszur, niektórzy historycy skłaniają się do nazywania tego państwa królestwem Górnej Mezopotamii. W XVII w. p.n.e. ziemie asyryjskie zostały podbite przez przybyłe z północy plemiona Hurytów, którzy około 1490 p.n.e. założyli w Górnej Mezopotamii państwo Mitanni.
W X w. p.n.e. powstało państwo nowoasyryjskie. Szybki wzrost jego potęgi zaczął się w roku 884 p.n.e. za panowania Aszurnasirapli II. Jego syn Salmanasar III został królem Babilonu i nałożył haracz na kraje Lewantu i Izrael. Po pewnym okresie zastoju do energiczniejszych podbojów przystąpił Tiglatpilesar III (od połowy VIII w. p.n.e.). Podboje jego i jego następców doprowadziły do powstania największego imperium, jakie dotychczas widziano. Asyryjczycy opanowali całą Mezopotamię, Lewant (745-720 p.n.e.), Palestynę, Cypr, a także Egipt (około roku 671 p.n.e.), który jednak utracili po 15 latach.

Na zdobycznych terenach utworzone zostały prowincje zarządzane przez urzędników wyznaczanych przez króla Asyrii, i zobowiązane do składania corocznych danin. Dla komunikowania się odległych prowincji ze stolicą budowano drogi, na których uruchomiono konną pocztę kurierską.

Szczyt potęgi Asyria osiągnęła za panowania króla Sargona II (721-705 p.n.e.) i jego dynastycznych następców zwanych Sargonidami. Rozbudowano wówczas znacznie sieć kanałów nawadniających i urządzano liczne ogrody i sady. Te zamiłowania i osiągnięcia w ogrodnictwie przeniesione zostały do legendy w postaci "wiszących ogrodów Semiramidy", zaliczanych do siedmiu cudów świata, a faktycznie będących ogrodami zakładanymi na płaskich dachach i tarasach pałaców w Babilonie. Imperium tym Asyryjczycy rządzili bardzo surowo, deportując i mordując buntowników. Wiele miast zostało zniszczonych. Los taki spotkał między innymi Babilon zniszczony w roku 689 p.n.e. przez króla Sanheriba. Asyryjczycy potrafili również budować (rękami niewolników i na koszt podbitych ludów) wspaniałe miasta, ogromne pałace ze wspaniałymi płaskorzeźbami i wielkie biblioteki, co miało duży wpływ na zachowanie się wiedzy o ich czasach. W kilkadziesiąt lat po osiągnięciu maksymalnych rozmiarów zaczęły się dla Asyrii poważne kłopoty wywołane najprawdopodobniej niemożnością zapanowania nad tak ogromnym obszarem i wycieńczeniem państwa ciągłymi wojnami.
Upadek państwa asyryjskiego

Bunt Chaldejczyków –Bitwy pod Gablini – Arraphą – Zdobycie Aszuru – Niniwy – Harranu – Bitwa pod Karkemisz

W roku 652 p.n.e. brat ówczesnego króla Asyrii Aszurbanipala sprzymierzył się z wrogami Asyrii (m.in. państwem Elam) i opanował Babilonię, której był królem, chcąc przejąć władzę w całym imperium. Rebelia skończyła się klęską, a Babilon został ponownie zniszczony. Jeszcze około roku 646 p.n.e. Asyria zniszczyła państwo Elam, ale gdy zmarł król Aszurbanipal (ok. 627 p.n.e.), budowane przez ponad 200 lat mocarstwo zaczęło się rozpadać. Trzy lata po śmierci Aszurbanipala Babilon zrzucił jarzmo asyryjskie i powstało państwo nowobabilońskie rządzone przez chaldejskiego króla Nabopolassara.

Ostateczny cios królestwu Asyrii zadali Babilończycy, sprzymierzeni z Medami i Scytami, gdy w roku 612 p.n.e. zajęli asyryjską stolicę Niniwę. Co prawda jeszcze przez trzy lata wojska asyryjskie wspierane przez Egipcjan stawiały gdzieniegdzie opór, ale zburzenie Niniwy stało się symbolem upadku Asyrii. Medowie i Babilończycy zburzyli wszystkie większe miasta asyryjskie, a ich ludność wymordowali. Zniszczenia były tak wielkie, że przez kilka następnych stuleci ziemie te były słabo zaludnione. Prymat na Bliskim Wschodzie przejęło państwo nowobabilońskie.

W okresie nowoasyryjskim w stolicy Niniwie zostało wybudowanych wiele pałaców dla dworu królewskiego, zdobnych w liczne rzeźby ornamentalne, przedstawiające sceny z polowań, wojen czy kultu religijnego. Przepych i bogactwo pałaców miały świadczyć o potędze władców. Ostatni z wielkich królów asyryjskich Aszurbanipal (668-627) założył ogromną bibliotekę w Niniwie, gromadząc w niej około 30 tysięcy zapisanych pismem klinowym glinianych tabliczek, zawierających poezje oraz teksty filozoficzne, medyczne, historyczne, astronomiczne i administracyjne.
Sanherib na czele swojej armii. Asyryjska płaskorzeźba

Wto 27 Sty, 2009 15:15

Przynajmniej byś źródło podał a nie tak zżynasz wszystko jak leci z Wikipedii


A ja mam tylko nadzieje że to się nie będzie powtarzać - Indiana Jones

Wto 27 Sty, 2009 20:49