Warszawa: upamiętniono Jana Bytnara i innych bohaterów małego sabotażu

Uroczystość upamiętnienia Bytnara i konspiracyjnej organizacji małego sabotażu - z udziałem weteranów, władz warszawskiej dzielnicy Ochota oraz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa - odbyła się przy Pomniku Lotnika w Warszawie.



"Pomnik Lotnika przed wojną stał na placu Unii Lubelskiej w pobliżu Alei Szucha, gdzie znajdowała się siedziba Gestapo. Z tego powodu akcja Janka Bytnara, który na ścianie pomnika, widocznej od strony gestapowców, namalował kotwicę Polski Walczącej, była bardzo niebezpieczna. Za taką rzecz Niemcy w czasie wojny karali śmiercią" - opowiadał PAP przewodniczący Stowarzyszenia Szarych Szeregów prof. Wojciech Wolski, który w czasie okupacji był harcerzem w drużynie "Gigantów". Przypomniał też, że Pomnik Lotnika, który w czasie wojny zniszczyli Niemcy, odbudowano w 1967 r. w nowej lokalizacji na warszawskiej Ochocie, ale już bez znaku Polski Walczącej.



Monument, który ufundowała Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, ma postać tablicy informacyjnej umieszczonej na niewielkim ceglanym cokole. Ma on służyć warszawiakom i turystom w poznaniu historii Pomnika Lotników, przedstawiającego dumnego pilota wspartego o śmigło, oraz znajdującego się na jego cokole znaku Polski Walczącej.



"Kotwica Polski Walczącej, znak Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego, zamontowana na Pomniku Lotnika 26 września 2010 r. jest repliką znaku namalowanego w tym miejscu przez Janka Bytnara +Rudego+, harcerza Szarych Szeregów i członka organizacji małego sabotażu +Wawer+, w przededniu święta Konstytucji 3 Maja w 1942 r. Pomnik Lotnika stał wówczas na placu Unii Lubelskiej w dzielnicy niemieckiej w pobliżu siedziby Gestapo w Alei Szucha" - głosi napis umieszczony na monumencie, stojącym w pobliżu ulic Raszyńskiej i Uniwersyteckiej.



O konspiracyjnej organizacji małego sabotażu "Wawer" opowiadał sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej Krzysztof Kunert. "Potwierdzeniem skuteczności jej działań stało się wydane w listopadzie 1941 r. zarządzenie gubernatora Dystryktu Warszawskiego Ludwiga Fischera grożące karami za +szpecenie wyglądu miasta kartkami, plakatami, obrazkami, nalepkami i drukowanymi napisami umieszczanymi na murach i płotach+" - przypomniał.



Konspiratorzy z "Wawra" w odpowiedzi Fischerowi rozlepiali na czerwonych afiszach z tekstem jego zarządzenia satyryczne wierszyki, które następnie opublikował konspiracyjny "Biuletyn Informacyjny". "Panie F., w szkopskie dziąsło szarpany!/ Znakiem tego – mury i parkany/ Zabronione? A ogłoszeń tablice?/ Czy możemy nalepiać tu witze?/ Pan nie lubi, panie Fischer/ Gdy na murach kreda pisze?/ +Brudny napis+ – rzecz maleńka/ Pana gniewa to i nęka?" - pisali polscy konspiratorzy.



Wśród najpopularniejszych znaków i symboli graficznych rysowanych i malowanych przeciwko niemieckim władzom okupującym Warszawę były wizerunek żółwia (symbol hasła "pracuj powoli"), malowanego od września 1941 r., kotwicę Polski Walczącej, malowaną od marca 1942 r., a także karykaturę Hitlera z podpisem "Hycler", rysowaną i malowaną od sierpnia 1942 r.



"Kotwica Polski Walczącej stała się wkrótce najpopularniejszym symbolem Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego" - mówił Kunert. Zapowiedział też, że wkrótce Rada podejmie starania o postawienie tablic upamiętniających akcje małego sabotażu przy Pomniku Jana Kilińskiego i Pomniku Mikołaja Kopernika.



Jan Bytnar, "Rudy" (komendant warszawskiego Hufca "Ochota" Grup Szturmowych Szarych Szeregów) od początku II wojny światowej aktywnie uczestniczył w konspiracyjnych działaniach Szarych Szeregów. Najpierw zajmował się małym sabotażem, a później dywersją i akcjami zbrojnymi. Został aresztowany przez Gestapo w nocy z 22 na 23 marca 1943 r. Trzy dni później "Rudy" został odbity przez Szare Szeregi podczas akcji pod Arsenałem. Zmarł cztery dni później w wyniku obrażeń doznanych podczas przesłuchania przez Niemców. Pośmiertnie mianowany harcmistrzem, a następnie podporucznikiem, odznaczony Krzyżem Walecznych. (PAP)



nno/ abe/




Dyskusja na dany temat:


Aktualnie brak wiadomości dla tego tematu. Chcesz być pierwszy ? Napisz wiadomość >


Najświeższe wiadomości IOH News:

Wokół Koloseum w Rzymie powstanie bariera ochronna

Decyzję o budowie bariery ze względów bezpieczeństwa podjęła Maria Rosaria Barbera, główny inspektor dziedzictwa archeologicznego Rzymu.
2012-12-04 09:56:00

"Niepodległy - opowieść o Januszu Krupskim"

Premiera filmu "Niepodległy - opowieść o Januszu Krupskim" odbyła się w poniedziałek w stołecznym kinie Atlantic. W dokumencie Krupskiego wspominają przyjaciele, współpracownicy i bliscy. Zawiera on także fragmenty wspomnień samego bohatera, nagranych jeszcze przed jego tragiczną śmiercią w 2010 r. w katastrofie smoleńskiej.
2012-12-03 21:23:51

Grupa ds. Trudnych chce pełnego wyjaśnienia obławy augustowskiej

W poniedziałek obradowała w Moskwie Polsko-Rosyjska Grupa ds. Trudnych, która poruszyła m.in. kwestię obławy augustowskiej - wciąż nie do końca wyjaśnionej zbrodni popełnionej w 1945 r. na Białostocczyźnie przez sowiecki kontrwywiad wojskowy SMIERSZ na 592 polskich żołnierzach i cywilach.
2012-12-03 18:45:39

Medale dla Polaków ratujących Żydów w rocznicę założenia "Żegoty"

Briefing poświęcony uroczystości i rocznicy powstania "Żegoty" zorganizował w poniedziałek pełnomocnik premiera ds. dialogu międzynarodowego, ostatni żyjący członek Rady Pomocy Żydom Władysław Bartoszewski.
2012-12-03 15:10:31

Podkarpackie: odkryto narzędzia sprzed kilku tysięcy lat

Jak poinformowała PAP kierująca badaniami Joanna Ligoda z Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, podczas prac archeologicznych prowadzonych na obszarze około 70 arów odkryto ponad 200 obiektów archeologicznych. Wiele z nich to różne jamy o szeroko rozumianym przeznaczeniu gospodarczym.
2012-12-03 13:42:17