Kwesta na ratowanie nagrobków na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie

Jak powiedział w rozmowie z PAP prezes Stowarzyszenia na rzecz Cmentarza Centralnego Maciej Słomiński, kwesta na cmentarzu organizowana jest już po raz dziewiąty. Od pierwszej zbiórki pieniądze przeznaczane były na odnowienie zarówno polskich nagrobków, jak i tych poniemieckich. Przez prawie dziesięć lat odrestaurowano łącznie około 100 polskich i niemieckich pomników.



Słomiński dodał, że stowarzyszenie odnawia nagrobki ważnych osób dla kultury i sztuki polskiego Szczecina. Do tej pory udało się odnowić na Cmentarzu Centralnym nagrobek m.in. polskiej aktorki Stanisławy Engelówny czy pionierów szczecińskiego życia muzycznego państwa Piotrowskich.



W tym roku kwestujący zbierają datki m.in. na odrestaurowanie nagrobka Władysława Górzyńskiego; kompozytora i dyrygenta, który spoczął w Szczecinie.



Górzyński urodził się w 1887 r. w Krakowie, tam też odbył studia dyrygenckie u Feliksa Nowowiejskiego, kontynuował naukę w Lipsku i Berlinie. Orkiestry, które założył koncertowały w Berlinie, Wiedniu i w Paryżu. Podczas wojny ukrywał się przed hitlerowcami, w powstaniu warszawskim stracił żonę i trzech synów. W 1945 r. zamieszkał w Szczecinie. Związał się z Rozgłośnią Polskiego Radia. Tu przygotowywał m.in. ilustracje muzyczne do słuchowisk i audycji radiowych. Tutaj również powołał do życia orkiestrę, która stała się ważnym elementem życia kulturalnego miasta. Zmarł w 1966 r.



W 2011 r. zebrano prawie 12 tys. zł, odrestaurowano wtedy nagrobek Stanisława Czapelskiego reżysera i dyrektora wielu polskich teatrów oraz dwie poniemieckie płyty nagrobne z grobowca rodzinnego.



Cmentarz Centralny, dawny Haupt Friedhof, założono w latach 1899-1900. Otwarto go w grudniu 1901 r. Generalny projekt nekropolii opracował szczeciński architekt Wilhelm Meyer-Schwartau. Był on także twórcą neoromańskiej kaplicy głównej (1900-1902). Na cmentarzu powstały oryginalne obiekty sztuki nagrobnej, projektowane przez artystów tej miary co Ernst Barlach, niemiecki rzeźbiarz i grafik.



Współtwórcą układu zieleni i pierwszym dyrektorem cmentarza był Georg Hannig (1872-1934). Przyjął on założenie, że groby powinny być widoczne ze wszystkich stron, dlatego unikał stłoczenia dużej liczby nagrobków. Na cmentarzu rośnie blisko 420 gatunków drzew i krzewów, w tym sporo egzotycznych.



W starej części nekropolii znajdują się groby i pomniki słynnych szczecinian, m.in. projektantów cmentarza - Wilhelma Meyera Schwartau i Georga Hanniga, słynnego nadburmistrza Szczecina Hermanna Hackera, historyka i konserwatora zabytków Hugona Lemcke. W spisie konserwatora zabytków ujęto 34 poniemieckie nagrobki.



W okresie II wojny na szczecińskiej nekropolii pochowano zwłoki tysięcy ofiar nalotów bombowych na miasto. Po 1945 r. polskie pochówki przeprowadzano na terenach wolnych, potem stopniowo likwidowano kwatery starsze. W strukturę cmentarza włączono dawny cmentarz garnizonowy i tereny wojskowe.



Na terenie nekropolii spoczywa ok. 300 tysięcy osób. Na cmentarzu jest ok. 30 pomników, obelisków i tablic, poświęconych m.in. Tym, co nie powrócili z morza, Pamięci Sybiraków, Armii Krajowej, Pamięci Dzieci Nienarodzonych, Ofiar Hitlerowskich Obozów Koncentracyjnych; jest Pomnik Braterstwa Broni oraz obelisk Ku Czci Ofiar Stalinizmu. (PAP)



res/ ls/




Dyskusja na dany temat:


Aktualnie brak wiadomości dla tego tematu. Chcesz być pierwszy ? Napisz wiadomość >


Najświeższe wiadomości IOH News:

Wokół Koloseum w Rzymie powstanie bariera ochronna

Decyzję o budowie bariery ze względów bezpieczeństwa podjęła Maria Rosaria Barbera, główny inspektor dziedzictwa archeologicznego Rzymu.
2012-12-04 09:56:00

"Niepodległy - opowieść o Januszu Krupskim"

Premiera filmu "Niepodległy - opowieść o Januszu Krupskim" odbyła się w poniedziałek w stołecznym kinie Atlantic. W dokumencie Krupskiego wspominają przyjaciele, współpracownicy i bliscy. Zawiera on także fragmenty wspomnień samego bohatera, nagranych jeszcze przed jego tragiczną śmiercią w 2010 r. w katastrofie smoleńskiej.
2012-12-03 21:23:51

Grupa ds. Trudnych chce pełnego wyjaśnienia obławy augustowskiej

W poniedziałek obradowała w Moskwie Polsko-Rosyjska Grupa ds. Trudnych, która poruszyła m.in. kwestię obławy augustowskiej - wciąż nie do końca wyjaśnionej zbrodni popełnionej w 1945 r. na Białostocczyźnie przez sowiecki kontrwywiad wojskowy SMIERSZ na 592 polskich żołnierzach i cywilach.
2012-12-03 18:45:39

Medale dla Polaków ratujących Żydów w rocznicę założenia "Żegoty"

Briefing poświęcony uroczystości i rocznicy powstania "Żegoty" zorganizował w poniedziałek pełnomocnik premiera ds. dialogu międzynarodowego, ostatni żyjący członek Rady Pomocy Żydom Władysław Bartoszewski.
2012-12-03 15:10:31

Podkarpackie: odkryto narzędzia sprzed kilku tysięcy lat

Jak poinformowała PAP kierująca badaniami Joanna Ligoda z Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, podczas prac archeologicznych prowadzonych na obszarze około 70 arów odkryto ponad 200 obiektów archeologicznych. Wiele z nich to różne jamy o szeroko rozumianym przeznaczeniu gospodarczym.
2012-12-03 13:42:17